Ei? Ja, lekker! Een biologisch eitje graag

Weekend! Het is weer (paas)weekend en veel Nederlanders nemen dan meer tijd voor hun ontbijt, brunch of luch. Even niet rennen en vliegen naar school of werk of allebei. Heerlijk! Tijd voor een uitgebreid ontbijt of lange lunch met een krantje (al dan niet online), vers sapje en in ieder geval een lekker eitje hmmmm! Want het is een feit, wij Nederlanders houden wel van een eitje.

Ei is erg populair in Nederland!

Eieren vormen voor veel nederlanders een belangrijk onderdeel van het voedingspatroon. Dat verandert voorlopig ook niet. Er worden in Nederland ongeveer 10 miljard eieren per jaar geproduceerd. Shocking veel, toch? En niet iedere ‘ei-eter’ weet eigenlijk hoe het zit met onze eitjes. En waar ze vandaan komen, behalve dan ‘uit de supermarkt’. Vandaar deze ei special op Happy-and-healthy.nl. Gemiddeld eten we ongeveer 185 eieren per persoon per jaar. Wow, dat klinkt echt als heel veel, vind jij ook niet? 140 daarvan eten we als ei zelf; gekookt, gebakken, roerei noem maar op. De rest (45!) krijg je bijna ongemerkt binnen. Namelijk verwerkt in producten zoals koekjes, mayonaise en bijvoorbeeld pasta’s.

Ei is populair dus, maar waar komt jouw eitje eigenlijk vandaan?

Weet jij waar jouw wekelijkse eitjes vandaan komen? En hoe je dit kan achterhalen? Zelf haal ik altijd biologische eieren. Vooral omdat ik wil dat de kippen achter al die eieren ook een goed leven hebben. Want hoe zit het nu eigenlijk met de productie van eieren? Wat zijn de levensomstandigheden van de kippen? En hoe kan je dit achterhalen?

Ei code, weet wat je eet!

Je kan zelf heel makkelijk controleren wat voor ei je eet. Bekijk de code die op het ei is geprint. Deze code moet sinds 2001 op ieder ei geprint worden wat binnen Europa is gelegd. Deze code toont uit welk land het ei komt, en uit welke houderijsysteem het ei afkomstig is. Controleurs kunnen aan de hand van deze code het bedrijf en de stal herkennen van het ei.

Het eerste cijfer geeft aan hoe de kip gehuisvest is, oftewel het ‘houderijsysteem’. Kies bij voorkeur voor voor ‘0’:

• 0: biologisch ei    (6 kippen per m2 binnen, en 1 kip per 4 m2 buiten)
• 1: vrije uitloop ei (9 kippen per m2 binnen, en 1 kip per 4 m2 buiten)
• 2: scharrelei         (9 kippen per m2 binnen, geen buiten!)
• 3: kooi-ei              (18 kippen per m2 binnen, gestapeld tot wel 7 rijen hoog)

Het tweede deel van code geeft aan uit welk land het eitje komt. NL staat hierbij voor Nederland natuurlijk.

Het derde deel is nog specifieker. Het geeft aan bij welk bedrijf het ei vandaan komt. In Nederland bestaat dit cijfers vaak uit 5 of 7 getallen. Zie je 7 getallen? Dan geven de laatste twee cijfers het stalnummer aan.

De verpakking van jouw eieren wel eens bekeken?

Weet jij eigenlijk wat er op de verpakking van jouw eitjes staat? Heb je deze wel eens goed bekeken? Wanneer je eieren verkoopt ben je wettelijk verplicht om op de eierdoosjes informatie te vermelden over de eieren die erin zitten. Niet alleen over het soort eieren (dus: scharrel-, vrije-uitloop- of biologisch), maar ook een aantal andere gegevens. Zoals de naam en het adres van het pakstation, de kwaliteitsklasse, het gewicht van de eieren en de datum tot wanneer de eieren ten minste houdbaar zijn. Eieren in de winkel zijn altijd van kwaliteitsklasse A. Dit betekent dat ze voldoen aan de voorgeschreven kwaliteitsnormen van de Europese Unie. Eieren die hier niet aan voldoen, komen niet in de winkel terecht. Ook moet de verpakking voorzien zijn van de adviestekst: ‘Na aankoop koel bewaren’. Zelf bewaar ik eieren ook buiten de koelkast, maar wel altijd op een koele plek. En zorg dat ze niet te lang blijven staan. Van rotte eieren wordt niemand blij, toch?

Hoe blij is jouw ei?

Wil je weten hoe blij jouw ei is, kijk dan in ieder geval naar het houderijsysteem. Uit welk houderijsysteem komen jouw eieren? En wat zijn de verschillen eigenlijk? Het ene ei is het andere niet. En de ene houderij, is ook de ander niet. Kippen die eieren voor ons leggen in Nederland leven in één van de bovengenomende soort boerderijen ofwel houderijsystemen. De regels hiervoor zijn binnen de Europese Unie wettelijk vastgelegd. Zij gelden dus voor elk EU-land. Veel van de eieren die in Nederlandse winkels worden verkocht zijn scharreleieren. Een klein gedeelte van onze eieren komt van kippen met vrije uitloop, een nog kleiner gedeelte is biologisch. De laatste is wel in opkomst gelukkig. Ik zal geen foto’s van zielige kippen plaatsen, maar als je meer wilt weten google even en je weet genoeg. Hieronder leg ik precies uit hoe het zit. Wist jij bijvoorbeeld dat scharrelkippen eigenlijk helemaal niet kunnen scharrelen?!?

Biologisch? Ja, echt eigenlijk heel logisch!

Een biologisch ei is gelegd door een kip die volgens de regels van de biologische landbouw gehouden wordt. Deze kippen krijgen biologisch voer, hebben méér ruimte en daglicht in de stal en moeten overdag naar buiten kunnen.

In Nederland hebben deze eieren het EKO-keurmerk en zoals hierboven uitgelegd de eicode ‘0’. Kippen die biologische eieren leggen hebben buiten een uitloop van minimaal 4 m² per hen en binnen zitten er maximaal 6 hennen op een vierkante meter. Tevens moeten de hennen minstens 8 uur per dag toegang hebben op de uitloop. Ook moeten ze een ononderbroken nachtrust van minimaal 8 uur hebben.

Om de verschillen iets te verduidelijken heb ik het aantal kippen per vierkant meter in een afbeelding opgenomen. Dit geeft meteen een goed beeld van de leefomstandigheden en hoe krap het is voor sommige kipjes. Kippen in een legbattterij zijn vaak ziek (o.a. open voetzolen en verlammingen) en de kippen pikken uit verveling zichzelf en elkaar vaak helemaal kaal. Kijk eens hoe druk het is bij de legkippen:

In de Nederlandse supermarkten vind je eieren uit legbatterijen nog steeds terug in producten als sauzen, mayonaise en zoetigheid zoals koekjes.

De scharrelkippen hebben het iets beter. Maar veel mensen weten niet dat scharrelkippen helemaal niet buiten scharrelen! Een scharrel kip heeft meer ruimte dan een legkip. Maar scharrelkippen hebben geen buiten! Plaatjes met blije boerderij kippen op t erf zijn op zijn minst misleidend te noemen.

Vrije uitloop kippen zijn al een stuk blijer:

Biologische kippen zijn het meest happy!

Ze hebben de meeste ruimte binnen, kunnen lekker naar buiten. Daarnaast mogen ook de snavels mogen niet gekapt of geslepen worden.Daarom kies ik voor biologische eitjes, of in ieder geval vrije uitloop als het niet anders kan. Iedereen moet zelf een eigen keuze maken en doen wat voor zichzelf goed voelt. Maar het is goed om hier eens bij stil te staan wanneer je de volgende keer boodschappen doet. Maak een bewuste keuze. Weet wat je eet blijft een goed motto!

Hoe weet ik dat mijn bio ei ook echt bio is?

In Europa wordt goed gecontroleerd. In Nederland controleert Skal de biologische sector. Skal is door de overheid aangewezen als onafhankelijke controle- en certificeringsorganisatie voor de biologische sector. Jaarlijks inspecteren ze alle biologische ondernemers in Nederland. De Skal controleert aangekondigd en onaangekondigd de pluimveehouders in Nederland. Tijdens deze inspecties worden onder andere de stallen en de uitloop geïnspecteerd. Is er wel genoeg ruimte voor de leghennen? Wordt de uitloop ook echt gebruikt door kippen? Hoe ziet de administratie eruit? Ze controleren de hoeveelheid kippen van het bedrijf dus door deze bedrijven te bezoeken, de boekhouding etc te checken en niet alleen naar aantallen te kijken, maar ook echt naar de leefomstandigheden. Bijvoorbeeld ook of er genoeg schaduwplekken zijn in de buitenruimte voor de kipjes. Mooi werk van Skal vind ik! Zo kan je er in Nederland van uitgaan dat bio kippen ook echt blije kippen zijn. En met een gerust hart een lekker eitje eten!

Elke dag een eitje, is dat wel verantwoord?

Een tijd lang is het idee geweest dat je niet te veel eieren moest eten in verband met cholesterol. Die ideeën zijn inmiddels achterhaald. Je mag best een aantal eieren per week eten. Maar zoals met alles blijft het: eet gevarieerd! Een ei zit vol goede voedingsstoffen. Zoals vitamine A, vitamine B2, foliumzuur, vitamine D, vitamine E, fosfor, ijzer, zink en jodium. Stuk voor stuk belangrijke bouwstoffen voor de groei en ontwikkeling van je lichaam. De voedingswaarde van het ei kan enigszins worden gestuurd door de samenstelling van het voer te veranderen. Dit is ook weer een reden waarom je beter biologische eitjes kan eten.

Nou genoeg over al die eieren, het wordt zo wel een heel lang verhaal. En ik heb nog niet eens alles opgeschreven. Ga de komende tijd gewoon lekker van je (ik hoop biologische) eitjes genieten!

Inspiratie nodig?
Hou het simpel, neem een gekookt eitje. Lekker bij je ontbijt, zo of op een biologisch zuurdesembroodje of rijstcracker. Heerlijk door een groene salade met bijvoorbeeld asperge en boontjes. Of maak eens je restjes op met een overheerlijke frittata!

• Ga naar het recept ‘Frittata met paprika, courgette en champignons hmmmm’